Co to jest osteoporoza?
Jest chorobą metaboliczną kości, która charakteryzuje się niską masą kostną. W konsekwencji tego u pacjentów występuje zwiększona podatność na złamania.
Złamaniom ulegają najczęściej kręgi, kości przedramienia w okolicy nadgarstka i kość udowa (biodro).
Co to jest kość?
Kość jest żywą tkanką, ulegającą przeciwstawnym procesom przebudowy. Procesy te trwają przez całe życie człowieka. W dzieciństwie, okresie dojrzewania i trzeciej dekadzie życia przeważają procesy kościotworzenia. Kość jest zbudowana przede wszystkim z białka zwanego kolagenem, substancji mineralnych, głównie fosforanu wapnia, który nadaje jej twardość i odporność na obciążenia mechaniczne.
Kto najczęściej choruje?
Dramatyczne przyspieszenie tempa ubytku masy kostnej obserwuje się u kobiet po menopauzie!
Również osoby, które:
– mają przebyte uprzednio złamania po minimalnym urazie
– mają rodzinną skłonność do występowania osteoporozy u rodziców
lub rodzeństwa, szczególnie złamanie szyjki kości udowej u matki
– mają wczesną menopauzę przed 45 r. ż. (kobiety)
– kobiety mające utrzymujące się zaburzenia miesiączkowania
w każdym wieku
– niedobór testosteronu u mężczyzn
– szczupła budowa ciała
– nadużywanie alkoholu i palenie papierosów
– nadmierne picie kawy
Ważnym czynnikiem, który sprzyja rozwojowi osteoporozy jest niedobór wapnia w diecie oraz niedobór wit. D3!
Jakie są objawy osteoporozy?
Osteoporoza jest chorobą podstępną, rozwija się przez wiele lat bez jakichkolwiek objawów czy dolegliwości!
Dlatego pierwszym objawem osteoporozy jest złamanie kości.
(Jest to już stopień zaawansowany)
Najczęstszymi złamaniami są złamania kości:
– przedramienia(nadgarstka)
– trzonów kręgów kręgosłupa
– szyjki kości udowej
Złamania prowadzą do przewlekłych zespołów bólowych!
Czy osteoporoza występuje wyłącznie u kobiet?
Nie. Najczęściej przypisywana jest kobietom, jednak występuje również u mężczyzn. Złamania osteoporotyczne u mężczyzn częściej prowadzą do poważniejszych komplikacji.
Przyczyny osteoporozy u mężczyzn to:
– palenie papierosów
– niedobór hormonów męskich
– nadużywanie alkoholu i kawy
– mała aktywność fizyczna
Jak można rozpoznać osteoporozę?
Przede wszystkim wywiad z chorym, który pomaga określić czynnik ryzyka wystąpienia osteoporozy. Pomiar wysokości ciała i zdjęcie rentgenowskie. Zaleca się również badanie densytometryczne!
Co to jest densytometria?
Jest to badanie gęstości kości, które informuje o stopniu uwapnienia kości. Dzięki temu można wykryć wczesną postać osteoporozy.
Jak zapobiegać osteoporozie?
Przede wszystkim profilaktyka! Zmienić styl życia, sposób odżywiania się oraz unikać czynników ryzyka. Ćwiczenia fizyczne są dla kości bodźcem do nasilenia procesów odbudowy. U kobiet w okresie menopauzy zaleca się wprowadzenie terapii hormonalnej. Terapia zastępcza stosowana przez 5 lat po ostatniej miesiączce zmniejsza o 50 % ryzyko wystąpienia osteoporozy!
Dieta w osteoporozie?
Dieta powinna dostarczyć wszystkich składników odżywczych i mineralnych w zależności od płci, wieku i stylu życia. Jednak w osteoporozie szczególny nacisk kładziemy na spożywanie pokarmów bogatych w wapń i witaminę D3. Zapotrzebowanie na wapń jest zmienne. Zależy od płci i wieku, inne jest w wieku intensywnego wzrastania u dzieci i młodzieży, ciąży i laktacji oraz w wieku podeszłym. Podstawowym źródłem wapnia jest mleko i jego przetwory. Spożycie 700 -750 ml mleka + 100 g twarogu + 20 g sera podpuszczkowego na dobę pokrywa przeciętne dobowe zapotrzebowanie na wapń. W zapobieganiu osteoporozie konieczne jest łączenie wapnia pochodzącego ze źródeł pokarmowych z farmakologicznymi preparatami wapnia i wit D3.
Opracowała: Edyta Lutowska
Zdjęcie: Żródło